Groepsdenken continueert de problemen in de zorg

Toen CDA-Tweede Kamerlid Pieter Omzicht gevraagd werd of “netwerkcoruptie” de oorzaak is van het onvermogen van de overheid om met problemen om te gaan, antwoordde hij dat hij liever het woord “groepsdenken” gebruikte. Wie hierover nadenkt begrijpt beter hoe de kloof tussen overheid en diverse maatschappelijke geledingen niet alleen is ontstaan maar ook voortduurt.

Bij groepsdenken horen mechanismen zoals ontwijken, ontkennen en hardnekkig doorgaan op een ingeslagen weg ook al is het de verkeerde. Recentelijk zijn er twee berichten naar buiten gekomen, die de gevolgen van dit groepsdenken duidelijk maken.

Houtskoolschetsen
Op Skipr schrijft Antonie Kerstholt dat de “Basisdoelstellingen van ons zorgstelsel niet meer geborgd zijn”. Overheid en verzekeraars produceren het ene na het andere beleidsstuk waarbij de verantwoordelijkheid voor de het falen van ons zorgsysteem geleidelijk aan naar de burger wordt geschoven. Met houtskoolschetsen, preventie- , passende en zinnige zorg concepten wordt vooral verhuld dat ons marktgerichte zorgsysteem faalt. In het coalitieakkoord is immers overeengekomen dat stelselwijzigingen niet aan de orde zijn, dus moest er iets anders bedacht worden dat de aandacht afleidt van het werkelijke probleem, namelijk een falend zorgsysteem.

Tekorten aan geneesmiddelen
Een tweede voorbeeld van groepsdenken is de mededeling van de minister van VWS Ernst Kuipers dat “hij er rekening mee houdt dat in 2023 weer tekorten ontstaan in geneesmiddelen”. De gevolgen van dit beleid zijn voor individuele patiënten een ramp. Epilepsie-medicatie die niet meer voorhanden is en de steeds wisselende verpakkingen en tabletvormen zijn voor het vertrouwen in de zorg van de individuele patiënt ook niet bevorderlijk. En dat in een land dat in het gebruik en omzet van geneesmiddelen tot de zuinigste van Europa behoort. Dit zelfs in eerdere tijden toen de prijs van geneesmiddelen nog tot de hoogste van Europa konden worden gerekend. Maar we willen voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. Dus willen we de laagste omzet met de laagste prijzen. Geen wonder dat de farmaceutische industrie ons land links laten liggen. Daar komt nog bij dat het “preferentie-beleid” de verzekeraars van extra inkomsten voorziet waarvan de vraag is of dit ooit de bedoeling was. Het systeem zadelt bovendien apothekers op met een bijna onmogelijk te hanteren voorraad beheer en bureaucratie doordat verzekeraars hun eigen voorkeuren in medicijnen kunnen hanteren.

Laatste fabrikant failliet
Als klap op de vuurpijl is de laatste geneesmiddelen fabrikant in Nederland failliet. Nu we het er over eens zijn dat we minder afhankelijk moeten zijn van het buitenland, draaien we de laatste productie eenheid van generieke geneesmiddelen in Nederland de nek om omdat het buitenland een paar centen goedkoper produceert. We laten de kans liggen voor productie van meer gestandaardiseerde en betrouwbare productie van geneesmiddelen in Nederland en Europa.

Eigen kring
Een recent en frappant voorbeeld van groepsdenken is een discussie die ik had met een beleidsmedewerker zorg van D66 met betrekking tot een mijns inziens beperkte visie rond het thema zorg. Zijn reactie was: “Zoals u in de bijdrage van mevrouw Paulusma tijdens het Begrotingsdebat van VWS heeft kunnen zien is er veelvuldig gebruik gemaakt van verschillende rapporten om de bijdragen te staven. Dit zijn onder andere het WRR rapport Kiezen voor houdbare zorg, Integraal Zorgakkoord en de Stand van de Zorg van het NZa”.

Inderdaad, citeren uit eigen kring.

Robert W. Kreis | Chirurg, niet praktiserend, em. hoogleraar Brandwondenzorg VUmc

Bron: Skipr daily | 10 januari 2023