AD – Mensonterend drama moet stoppen
Stop verwaarlozing ouderen. Dat is de strijdkreet waarmee Liesbeth Schoenman uit Marknesse met een groep ‘zeer bezorgde’ burgers alle registers opentrekt om de zorg voor kwetsbare ouderen in Nederland te verbeteren. Er is een website in de lucht om verhalen en ideeën te delen, een petitie gestart om de verantwoordelijke bestuurders aan te spreken en er zijn brieven gestuurd naar onder meer de Tweede Kamer en de zorgministers. “Dit is pas het begin”, zegt Schoenman. “Het mensonterende drama moet stoppen.”
Provinciale verkiezingen
Om het tij te keren, mikt Schoenman ook op een actie rond de Provinciale Statenverkiezingen in maart. “Mijn oproep is: stem op een partij die de situatie van ouderen wil verbeteren. Het zijn provinciale verkiezingen, maar de leden van Provinciale Staten kiezen in mei de Eerste Kamer en zo heb je als kiezer wel degelijk invloed op Den Haag.” Schoenman kwam in oktober in actie na het lezen van een verhaal in de Stentor. Het stond op de voorpagina, met de onheilspellende kop: ‘Steeds meer ouderen raken verwaarloosd’. “Gruwelijk. In ons rijke land. Dit kan toch niet”, zei ze erover.
Warme zorg
Ze besloot een landelijke actie te ontketenen, om af te dwingen dat de kwetsbaarste mensen, zoals dementerende ouderen, betere zorg krijgen. “Zij moeten de warme zorg en aandacht krijgen die ze nodig hebben. De verwaarlozing en het onnodig overlijden van ouderen moet stoppen.” Schoenman heeft diverse mensen om zich heen verzameld die haar helpen. Dat heeft geresulteerd in de website stopverwaarlozingouderen.nl, met uitleg over de actie en schrijnende verhalen. Schoenman: “Wij hebben de zorgministers Helder en Kuipers uitgenodigd voor een gesprek. Ze moeten ingrijpen. Zorg is een mensenrecht, geen onderwerp voor politieke spelletjes.” Die oproep is ook de kern van een petitie (petities.nl/petitions/stop-de-verwaarlozing-van-ouderen).
Overlijden
“Er voltrekt zich een menselijke ramp. Meer dan 5400 ouderen zijn in 2021 overleden na een ongelukkig val in huis. Dat zijn er bijna twee keer zoveel als tien jaar eerder. Veelal gaat het om thuiswonende, dementerende ouderen. Er staan 21.000 ouderen op de wachtlijst voor een zorgplek, waarvan bijna 5000 ouderen thuis in een crisissituatie wonen. Voor 30 procent op de wachtlijst komt er geen warme zorgplek. Dit betekent dat bijna 1500 zorgbehoevende ouderen op de wachtlijst overlijden.”
Mattie Merkus uit Kampen, die als vrijwilliger in een verpleeghuis werkt, ziet het ook gebeuren. Ze heeft zich aangesloten bij Stop verwaarlozing ouderen en doet haar verhaal op de website. Het is haar vooral opgevallen dat de verhalen zo op elkaar lijken. ‘Een mevrouw van 91 jaar vertelde dat ze thuis gevallen is in de keuken. Daar heeft ze een poos gelegen met een gebroken heup, voordat er hulp kwam. Daarna met de ambulance naar het ziekenhuis en daaropvolgend onderging ze een heupoperatie. Twee weken moest ze in het ziekenhuis blijven, daarna zes weken naar een revalidatieafdeling in een verpleeghuis. Toen mocht ze weer naar huis.’
Nog een keer
‘Een paar weken later valt mevrouw weer in huis en breekt opnieuw haar heup: weer ambulance, operatie, ziekenhuisopname, verpleeghuisopname. Het hele verhaal nog een keer. Mevrouw ging weer naar huis. Voor de derde maal viel mevrouw thuis. Toen haar bovenbeen gebroken, weer een operatie, weer ziekenhuis en weer revalidatie in het verpleeghuis en daar is mevrouw nu nog steeds. Naar huis gaan, is geen optie meer, mevrouw wacht nu op een zorgplek. Maar eerst moet ze nog weken oefenen om een beetje zelfstandigheid te verkrijgen.’
Marcel Levi, hoogleraar
Liesbeth Schoenman hoopt dat de petitie massaal wordt ondertekend en zich nog meer mensen bij haar initiatief aansluiten. ,,Willen we dit tot een succes maken, dan zijn er meer mensen nodig. Veel mensen hebben hierover een mening. Ik hoop dat ze ook echt naar voren willen stappen en actief meedoen om dit geluid onder de aandacht te brengen. We mogen toch niet accepteren dat ouderen onnodig sterven omdat er te weinig personeel zou zijn? Dat oudere mensen onderkoeld in hun huis liggen omdat ze de kachel uit financiële overwegingen laag hebben gezet. Marcel Levi noemt dat in een column het syndroom van Vattenfall. Er moet een goed vangnet komen.”
IJskoud huis
Marcel Levi – een Nederlandse internist, hoogleraar geneeskunde en voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek – schrijft die column in Het Parool. Hij is mogelijk nog bozer dan Schoenman over de situatie waarin ouderen zijn beland, zo blijkt uit zijn woorden.
‘Ze vallen als het ware in het ijskoude wak van sociale onrechtvaardigheid en worden in het beste geval nog net op tijd in hun huis met een thermostaat op 12 graden gevonden en door de ambulance afgeleverd in het ziekenhuis met levensbedreigend lage lichaamstemperatuur. Zie hier in een notendop een nieuwe ziekte, het syndroom van Vattenfall. In het steenrijke maar o zo neoliberale Nederland vinden we het kennelijk doodnormaal dat ouderen in een ijskoud huis op de vloer gevonden kunnen worden.’
Bron: AD | Anne Boer 05-01-23